In 1991 studeerde ik in Tbilisi (Georgië) bij de fantastische pianist Temur Maturelli, die helaas veel te jong is gestorven. In Tbilisi woonde ik bij een medestudent en haar ouders en leerde zo een mondje Georgisch spreken en ook het een en ander van hun gebruiken en gewoontes. Daar heb ik voor het eerst bietensoep (Borsjt) gegeten. Ik was daar in de zomer en het was 45* Celsius in de schaduw! Ik heb daar ook een aardbeving meegemaakt en de terugweg ging niet zonder horten of stoten; de USSR was zojuist uit elkaar gevallen en er was onenigheid tussen Rusland en Georgië (wanneer is dat er niet?) en op de een of andere manier was er geen kerosine voor het vliegtuig dat me naar Amsterdam zou brengen. Na een doorwaakte nacht op het vliegveld van Tbilisi, waar de hal open is (toen in ieder geval wel) en er vogels, vleermuizen en insecten gewoon naar believen in en uit konden vliegen, kon ik met een vliegtuig naar Helsinki vliegen en vandaar naar Amsterdam. De mensen die uit Helsinki kwamen hadden een temperatuurverschil van +10 graden (in Helsinki was het ongeveer 14-15 graden en in Amsterdam ongeveer 24-25) en iedereen trok opgelucht een trui uit, maar ik had dus een temperatuurverschil van -20 graden en trok bibberend een trui aan! Ik kan me nog goed herinneren dat ik de rest van de zomer belachelijk warme kleren droeg.
Het meest gebruikte kruid in de Georgische keuken is dille. Ze maken er onder andere een heerlijke pesto-achtige saus van. Dille groeit gewoon door zolang het niet vriest en we hebben tot ver in november verse dille uit de tuin kunnen halen. Als de dille in de zomer op het hoogtepunt is; vlak voor de bloei, kun je heel makkelijk een hele berg oogsten en gewassen in de vriezer stoppen. Overigens is dille een kruid waarvan je alles kunt gebruiken, blad, bloem en wortel. Dille meekoken met bieten of wortels verhoogt duidelijk de smaak van de groente. Natuurlijk kun je ook gedroogde dille gebruiken voor dit recept, maar verse (of vers-ingevroren dille) heeft wel veel meer smaak. Deze recepten gaan allebei heel goed met zomerbietjes zoals de Egyptische platronde maar kunnen ook heel goed gemaakt worden van winterbieten. Ik zou wel verse bieten gebruiken en geen voorgekookte omdat die vaak te weinig structuur hebben overgehouden in het inmaakproces. Natuurlijk heb ik makkelijk praten want ik heb op de tuin een kuil vol met winterbieten. Mijn moeder kookte altijd de bieten ongeschild omdat dan het schilletje er gemakkelijk afgaat maar zelf schil ik de bieten altijd voor het koken heel dun met een scherp mes. Dan heeft het meekoken van dille ook veel meer zin. De rode bieten moeten ongeveer 30-45 minuten koken, voor de soep laat ik ze dan afkoelen in hun eigen kookvocht zodat de smaak goed indikt, maar voor salade giet ik de bieten af omdat ze anders te slap worden voor een lekkere salade. TIP: Als je de bieten afgiet, kun je het kookvocht opvangen en later gebruiken om bijvoorbeeld pasta of taartglazuur te kleuren. Beide recepten beginnen dus met het koken van de bieten zoals hierboven beschreven en na het afkoelen kun je de bieten grof raspen en verder verwerken. Deze recepten zijn voor ongeveer vier personen. Ik zou zeggen: veel plezier met het bereiden en eet smakelijk!

INGREDIËNTEN VOOR BIETENSALADE
500 gram (gekookte en geraspte) bieten
1 wortel (geraspt)
2 flinke augurken
1 kleine ui
2 eetlepels frambozenazijn (of citroensap)
5 eetlepels (zonnebloem)olie
zout, peper, dille
1 kleine appel (geraspt)

Snijd de augurken en de ui klein en meng dit met de olie, azijn, zout, peper en dille. Meng hier de geraspte bieten, wortel en appel door. Laat de salade een poos (minstens een uur) koel en donker staan om aan elkaar te wennen. Heerlijk op een boterham of bij gekookte rijst of bij aardappelpuree.

INGREDIËNTEN VOOR BORSJT
500 gram (gekookte en geraspte) bieten
1 prei
1 ui
2 aardappels (rauw en geraspt)
1 pakje (soja-, of rijst)room
zout, peper, dille, teentje knoflook
2 kruidenbouillonblokjes
3 opscheplepels (zonnebloem)olie en eventueel een blokje margarine
500-700 ml. water (TIP: gebruik het kookvocht van de bieten en vul zo nodig aan met water)

Snijd de prei en de ui klein en bak ze even aan in de olie (met de margarine). Voeg zout, peper en knoflook toe. Voeg de geraspte bieten toe en blijf goed roeren. Voeg het water (en/of het bietenkookvocht) toe en breng aan de kook. Zodra het kookt, de geraspte, rauwe aardappels erbij en opnieuw laten koken. Dan de bouillonblokjes en de dille toevoegen en een goede 20-30 minuten laten koken op een laag vuur. Giet wat van de room in elke soepkom en daaroverheen de soep. Eventueel wat verse dille eroverheen strooien. Heerlijk met een verse boterham als maaltijdsoep of lunchgerecht.